Bu günlerde "L'affaire.Farewell" adlı bir Fransız filmi seyrettim. Bu filmde 1980 larda Moskovada bir Fransız firması için çalışan bir Fransız mühendisin, Fransız gizli servisi için ve bir KGB ajanı tarafından bazı gizli bilgilerin batıya kaçırılması için nasıl kullanıldığını anlatıyordu. Kaçırılan bilgiler KGB ajanlarının batıda yaptığı operasyonlarla, aktif olan KGB ajanların listesi ile ilgiliydi. Ortaya çıkan sonuç aslında Rusyanın batı teknolojisine ihtiyacının sanılandan fazla olduğu, batıda çalışan ajanları olmadan çok hızla çökeceğini gösteriyordu. Fransızlar bu bilgileri Amerikalılar ile paylaştılar, ajan listelerini Amerikalılara verdiler.
İşte filmin wikileaks ile ilintisi burada başlıyor. Amerikalılar bunun üzerine önce batıda çalışan KGB ajanlarını tek tek yakaladılar. Moskovada kendileri için çalışan ve "Farewell" adlı bir ajanın varlığını Ruslara bir yolla ulaştırdılar. Son olarak, ABD gerçekte var olmayan ancak var olsaydıda Rusların ajan ağının ortadan kaldırılması dolayısıyla hakkında bilgi toplamalarının artık mümkün olmadığı yıldız savaşları projesinin başlatdığını duyurdu.
Bu son hamle üzerine Ruslar batı ile eşit şartlarda rekabet edemeyeceğini anladı ve Gorbachov tarafından Prestroyka sloganı ile başlatılan Sovyetlerin yıkılması durumu ortaya çıktı.
Bu süreçte, Amerikalılar, batıda çalışan KGB ajanlarını tespit ettikten sonra bu bilgiyi gizleyerek kullanmayı değildei bu bilgileri açık ederek, Ruslara bu bilgilere hakim olduklarını duyurarak , Rusların değişmesini sağlamışlardı.
Benzer şekilde, şu anda ABD diplomatlar ile topladığı bilgileri wikileaks ile açık ederek dostlarını veya çevresindeki ülkeleri manipüle etmek istemektedir.
Bana göre, ABD pek yakın bir gelecekte Çin ile karşı karşıya kalacağını (ki bu süreci hızlandırması kendi çıkarına) , bu süreçte bir an önce Avrupanın kendi hakimiyetini kabul etmesini sağlamayı (yada taraf seçmesini) , böyle bir savaşta ekonomik olarak ihtiyacı olan bankacılık ve finans sektörü için İsrail'in güvenliğini sağlamayı, ortadoğu ile hazar havzasını emniyete alarak kritik hammadde ve enerji kaynaklarını emniyete almayı sağlamaya çalışmaktadır.
Bence, wikilileaks farkında olsa da olmasa da bu bilgileri ABD adına servis etmektedir. Bu iki olayda ABD nin temel yaklaşımı "güçlü veya daha bilgili olan taraf karışıklıklardan karlı çıkar" olarak özetlenebilir. Bu yaklaşım tavla oynayanlar tarafından çok bilinen bir stratejidir. Tavlada oyunu iyi bilen taraf eğer oyunun kötüye gittiğini anlar ise, taşlarını yaymaya ve karşı tarafın pullarını daha dikkatsiz bir şekilde vurmaya başlar. Karşı tarafı hata yapmaya kendisi gibi dikkatsiz davranmaya yönlendirir. Tavlada, bilgili veya tecrübeli tarafın karışıklıktan karlı çıkacağı, zar kullanımından dolayı ortaya çıkan şans faktörünün etkisinin karışık ortamlarda azalacağı kabul edilebilir bir yaklaşımdır. ABD çoğunlukla güçlü taraf olduğu için tavla tekniklerini kullanmakta, zor kaldığı durumlarda karışıklık çıkarmayı tercih etmektedir.
Ortaya çıkan yeni durumun Türkiye için nasıl sonuç vereceğini zaman gösterecek. Ancak, bu hamleye karşı beklemede kalmak daha doğru olacaktır.
Deli Reis
